(PCWorldVN)
Chưa ai qua mặt được Google về mảng tìm kiếm khi có thể liệt kê các trang web liên quan đến từ khóa mà bạn gõ vào. Nhưng Google tỏ ra rất chung chung khi không nhận biết được mạng cộng đồng của bạn và có thể không nhớ các chủ đề bạn quan tâm.
Có một dòng dịch vụ web ứng dụng 2.0 vừa xuất hiện, có thể đem đến cho bạn những kiến thức cụ thể và cả những công cụ tìm kiếm mới. Trong số này có Ensembli và Primal Fusion là dịch vụ web; số khác như Kutano và Evri, là những bổ sung cho trình duyệt. Vẫn còn một số công cụ khác nữa như Sobee là các ứng dụng desktop.
Xmarks: bookmark thông minh
Xmarks (www.xmarks.com) có nguồn gốc từ công cụ add-on đồng bộ bookmark có tên là Foxmarks, tương tác với người dùng theo 2 cách. Bạn gõ vào tên trang web trên Xmarks và nó sẽ cho bạn biết người dùng khác nghĩ gì về trang web đó; có thang đánh giá cho biết trang web đó có thường được người dùng đặt bookmark hay không. Người dùng Xmarks có thể đến trang đó và Xmark cũng sẽ liệt kê những trang tương tự.
Một tùy chọn khác là cài đặt Xmarks như là add-on của trình duyệt (nếu bạn đã cài Foxmarks thì công cụ này sẵn có). Khi bạn tìm kiếm trên Google, Live Search của Microsoft hay Yahoo, Xmarks sẽ xem xét kết quả và đưa ra thông tin phụ cho khoảng 3 đường link trên mỗi trang kết quả có điểm số cao nhất - dựa trên số lượng người dùng tạo bookmark và tốc độ tạo bookmark của trang đó.
Add-on này cũng đặt một biểu tượng nhỏ trong hộp địa chỉ của trình duyệt và khi bạn nhấn vào đó sẽ biết được bookmark của trang đó có phổ biến hay không, thậm chí cả những trang web tương tự khác.
Gazaro: cửa hàng mua sắm cá nhân
Nhiều dịch vụ tìm kiếm trên web chỉ cho bạn giá tốt nhất về mặt hàng nào đó nhưng Gazaro (www.gazaro.com) còn phân tích biến động giá trước của sản phẩm và cho biết giá hiện thời mà trang web mua bán đưa ra có thực sự tốt hay chưa dựa trên chuỗi dữ liệu về giá của sản phẩm trong quá khứ. Nhờ vậy, bạn có thể quyết định mua ngay hay chờ giá tiếp tục giảm.
Gazaro đánh giá khả năng mặt hàng nào đó có “tốt giá” hay không theo thang điểm từ 1-10, mặt hàng có điểm 8-9 nghĩa là bạn nên mua ngay.
Điểm đáng phàn nàn của những trang web kiểu này là thường cho điểm cao mọi giao dịch để tăng doanh số nhằm nhận được hoa hồng nhiều hơn. Tuy vậy, trên trang này có nhiều mặt hàng cho điểm từ 5 trở xuống nên có nó vẫn chống chọi được việc lạm phát điểm.
Ensembli: trang tin đọc được ý nghĩ của bạn
Đăng ký một tài khoản Ensembli miễn phí (ensembli.com), gõ vào một đề tài nào đó, ví dụ tennis, trang web sẽ cho bạn một danh sách các bản tin gần đây đề cập đến tennis. Càng tra cứu nhiều, trang web giữ lại các bản tin mà bạn từng đọc và đưa ra nhiều chủ đề liên quan khác; mặt khác, nó loại bỏ những bản tin tương tự như các tin mà bạn từng xóa. Cuối cùng, các nhà phát triển cho biết Ensembli sẽ “hiểu rằng” bạn quan tâm đến những thủ thuật giúp nâng cao kỹ năng chơi tennis hơn là những kết quả mới nhất của những vòng đấu chuyên nghiệp.
Các kết quả tìm kiếm ban đầu có vẻ chung chung: như bạn gõ từ “technology” (công nghệ) thì trang web liệt kê các bản tin có từ technology trong tiêu đề nhưng nó lại bỏ sót các bản tin chuyên về công nghệ nhưng lại không có từ technology trong tựa.
Primal Fusion: mạng biết suy nghĩ?
Nói đến Primal Fusion (primalfusion.com) là đang nói đến “mạng biết suy nghĩ”. Điều này có nghĩa là gì?
Bạn cho Primal Fusion một đề tài như “mạng cộng đồng” và nó sẽ đưa ra “đám mây thẻ - tag cloud” những khái niệm liên quan về mặt ngữ nghĩa.
Dựa trên những “từ khoá” này bạn chọn những thứ mình hứng thú tìm hiểu nhất và những kho thông tin muốn kết nối như Wikipedia, Yahoo News và Flickr.
Sau đó, bạn có thể nhờ Primal Fusion tạo một trang web với những đường link đến mọi thông tin mà nó tìm được dựa trên quan điểm mà bạn đã chọn. Các nhà phát triển cho biết đang hiện thực các tính năng để cho người dùng tự động tạo RSS hoặc một tài liệu với cùng thông tin như trên.
Evri: tìm nội dung
Evri (evri.com) là một dịch vụ hướng đến việc tìm kiếm nội dung mà bạn đã từng đọc qua. Bạn có thể đến trang web của Evri và gõ vào tên người, sản phẩm hoặc điều gì đó mà bạn quan tâm. Nếu từ khóa đó có cơ sở dữ liệu dường như khá hạn chế thì Evri sẽ cho bạn một trang thông tin được sắp xếp theo loại: những mẫu thông tin nhỏ (snippet) trong mục Wikipedia nằm riêng một góc, các bản tin ở một vùng khác và các cửa sổ dạng trượt với hình ảnh và video liên quan. Như vậy, bạn có thể khai thác mọi thông tin liên quan qua một giao diện trực quan hấp dẫn.
Vẫn chưa hết, bạn có thể mang Evri đi mọi nơi bằng cách tải thanh công cụ lên trình duyệt. Trên trang mà bạn đang xem, Evri sẽ đánh dấu những từ mà nó có thông tin. Bạn di chuột qua từ đó, Evri hiện ra hộp chưá tin tức, đường link, hình ảnh và video liên quan.
Nhưng thậm chí với cơ sở dữ liệu hữu hạn của Evri thì lượng từ được đánh dấu trên trang web cũng khiến bạn hoa mắt nên tốt nhất là bạn dùng thẳng website Evri.
Howsimple: quá nhiều thông tin
Bạn có bao giờ ước ao có được 35 cửa sổ trình duyệt đồng thời hiện lên trên màn hình? Dù không muốn thì bạn cũng có thể thử qua với Howsimple (howsimple.com).
Hệ thống thu thập kết quả từ nhiều engine tìm kiếm khác nhau nhưng thay vì chỉ hiển thị danh sách đường link cộng với các thông tin nhỏ tương ứng thì nó lại mở ra từng trang và mở đến 35 trang cùng lúc theo thời gian thực. Site này đang thử nghiệm beta nhưng trừ khi bạn có màn hình cực lớn, kết nối cực nhanh và tinh mắt - Howsimple có quá nhiều thông tin.
Kutano: nhận xét từ mọi nơi
Kutano (kutano.com) là một add-on trình duyệt, cho bạn viết nhận xét từ bất kỳ đâu, thậm chí nếu trang web bạn đến không có diễn đàn cho người dùng.
Các nhà phát triển Kutano đưa ra ý tưởng rằng công ty mà bạn viết nhận xét không thể chỉnh sửa bài nhận xét của bạn bởi vì các nhận xét này nằm trong một cửa sổ nhỏ cạnh bên trang web bạn đang xem. Bạn cũng không bị hạn chế việc nhận xét chỉ những trang web thương mại mà như đại diện Kutano cho biết là có thể chỉ trích cả trên trang Facebook của người yêu cũ mà không sợ bị phản bác.
Vì thế có thể xem Jutano là công cụ diễn tả khả năng tự do ngôn luận, hoặc có thể là bộ đồ nghề vu khống nhau? Có thể là cả 2.
Jadoos: quản lý mạng cộng đồng
Jadoos (jadoos.com) là một ứng dụng trình duyệt nhỏ (widget) thiết kế theo mô hình bộ điều khiển từ xa của TV. Bạn có thể nhấn vào một nút trên widget, nó sẽ tự động mở các tài khoản Facebook hoặc Twitter của bạn. Bạn không cần phải nhớ thông tin đăng nhập các dịch vụ đó nữa. Bạn có thể xem các hoạt động của nhiều tài khoản IM cùng lúc và một ứng dụng đánh giá thu thập ý kiến của người dùng về các sản phẩm, dịch vụ mà bạn đang tìm trên trình duyệt (tương tự, Kutano cũng hiển thị các nhận xét về trang web mà bạn đang xem).
Jadoos là một nền mở. Các nhà phát triển hy vọng sẽ có thêm những nhà lập trình khác sẽ sử dụng nó để tạo thêm ứng dụng mới. Nhưng vì hiện thời đã có quá nhiều nền widget mới nên có thể nó khó hấp dẫn được các nhà phát triển bên thứ 3.
Sobees: tập hợp trên desktop
Sobees (sobees.com) được thiết kế để thu thập và phân loại các thông tin nền web. Nhưng Sobees thực hiện điều này trên một ứng dụng desktop thay vì thông qua add-on trình duyệt.
Ưng dụng này được tổ chức theo module. Bạn có thể thêm một bảng có cập nhật Facebook, một bảng khác cập nhật các tweet của người dùng mà bạn đang theo dõi và một bảng khác chứa thông tin liên quan đến một chủ đề cụ thể nào đó bạn quan tâm. Từng bảng này có thể gồm những thứ như tin tức, hình, tweet liên quan.
Bạn cũng có thể sử dụng ứng dụng Sobees để tải thông tin của mình lên nhiều dịch vụ, như đưa hình lên Flickr và Facebook cùng lúc.
7 Billion People: mua sắm theo nhu cầu
Bạn có thể tự mình dùng thử 7 Billion People (7bpeople.com). Công ty phát triển hy vọng các trang thương mại điện tử sẽ dùng dịch vụ này để giúp việc mua sắm phù hợp với nhu cầu từng người hơn.
Các nhà phát triển cho biết 7 Billion People dựa trên tâm lý về hành vi và ngôn ngữ của người mua để phân tích hành động của họ trên web và biết được bạn thuộc loại người mua sắm nào.
Thử nghiệm dịch vụ này chạy trên trang Amazon.com (mặc dù có ghi chú rằng Amazon không phải là khách hàng của công ty). Một chuyên gia vào Amazon tìm mua máy ảnh và lập tức tìm ngay đến mục thông số kỹ thuật của máy ảnh đó, bỏ qua các mục đề nghị và bài viết đánh giá các sản phẩm phổ biến khác. Khi ông ta quay lại trang web này một lần nữa, trang web đã hiển thị không như lúc đầu mà được cụ thể hóa đúng với quan tâm của ông: thông số kỹ thuật được đưa lên đầu và ngay chính giữa trang, trong khi hầu hết thông tin về bài đánh giá, đề xuất của người mua hàng khác đều nằm sâu bên dưới.
Tác giả bài viết hơi nghi ngờ về trí thông minh nhân tạo quá cao và phức tạp mà 7 Billion People dùng. Nhưng nếu nó có thể thực hiện những phân tích kiểu đó thì dịch vụ này sẽ giúp việc mua bán trực tuyến hiệu quả hơn cho mọi người.
PC World Mỹ 5/2009
Chưa ai qua mặt được Google về mảng tìm kiếm khi có thể liệt kê các trang web liên quan đến từ khóa mà bạn gõ vào. Nhưng Google tỏ ra rất chung chung khi không nhận biết được mạng cộng đồng của bạn và có thể không nhớ các chủ đề bạn quan tâm.
Có một dòng dịch vụ web ứng dụng 2.0 vừa xuất hiện, có thể đem đến cho bạn những kiến thức cụ thể và cả những công cụ tìm kiếm mới. Trong số này có Ensembli và Primal Fusion là dịch vụ web; số khác như Kutano và Evri, là những bổ sung cho trình duyệt. Vẫn còn một số công cụ khác nữa như Sobee là các ứng dụng desktop.
Xmarks: bookmark thông minh
 |
| Khi bạn dùng dịch vụ Xmark để gõ vào tên một trang web, |
Một tùy chọn khác là cài đặt Xmarks như là add-on của trình duyệt (nếu bạn đã cài Foxmarks thì công cụ này sẵn có). Khi bạn tìm kiếm trên Google, Live Search của Microsoft hay Yahoo, Xmarks sẽ xem xét kết quả và đưa ra thông tin phụ cho khoảng 3 đường link trên mỗi trang kết quả có điểm số cao nhất - dựa trên số lượng người dùng tạo bookmark và tốc độ tạo bookmark của trang đó.
Add-on này cũng đặt một biểu tượng nhỏ trong hộp địa chỉ của trình duyệt và khi bạn nhấn vào đó sẽ biết được bookmark của trang đó có phổ biến hay không, thậm chí cả những trang web tương tự khác.
Gazaro: cửa hàng mua sắm cá nhân
 |
| Gazaro, trang web tìm kiếm tập trung vào những món hàng có |
Gazaro đánh giá khả năng mặt hàng nào đó có “tốt giá” hay không theo thang điểm từ 1-10, mặt hàng có điểm 8-9 nghĩa là bạn nên mua ngay.
Điểm đáng phàn nàn của những trang web kiểu này là thường cho điểm cao mọi giao dịch để tăng doanh số nhằm nhận được hoa hồng nhiều hơn. Tuy vậy, trên trang này có nhiều mặt hàng cho điểm từ 5 trở xuống nên có nó vẫn chống chọi được việc lạm phát điểm.
Ensembli: trang tin đọc được ý nghĩ của bạn
 |
| Ensembli học biết lĩnh vực bạn quan tâm khi tìm kiếm nhưng kết |
Các kết quả tìm kiếm ban đầu có vẻ chung chung: như bạn gõ từ “technology” (công nghệ) thì trang web liệt kê các bản tin có từ technology trong tiêu đề nhưng nó lại bỏ sót các bản tin chuyên về công nghệ nhưng lại không có từ technology trong tựa.
Primal Fusion: mạng biết suy nghĩ?
Nói đến Primal Fusion (primalfusion.com) là đang nói đến “mạng biết suy nghĩ”. Điều này có nghĩa là gì?
Bạn cho Primal Fusion một đề tài như “mạng cộng đồng” và nó sẽ đưa ra “đám mây thẻ - tag cloud” những khái niệm liên quan về mặt ngữ nghĩa.
Dựa trên những “từ khoá” này bạn chọn những thứ mình hứng thú tìm hiểu nhất và những kho thông tin muốn kết nối như Wikipedia, Yahoo News và Flickr.
Sau đó, bạn có thể nhờ Primal Fusion tạo một trang web với những đường link đến mọi thông tin mà nó tìm được dựa trên quan điểm mà bạn đã chọn. Các nhà phát triển cho biết đang hiện thực các tính năng để cho người dùng tự động tạo RSS hoặc một tài liệu với cùng thông tin như trên.
Evri: tìm nội dung
 |
| Evri hiển thị nhiều mảng nội dung liên quan đến từ tìm kiếm ban |
Vẫn chưa hết, bạn có thể mang Evri đi mọi nơi bằng cách tải thanh công cụ lên trình duyệt. Trên trang mà bạn đang xem, Evri sẽ đánh dấu những từ mà nó có thông tin. Bạn di chuột qua từ đó, Evri hiện ra hộp chưá tin tức, đường link, hình ảnh và video liên quan.
Nhưng thậm chí với cơ sở dữ liệu hữu hạn của Evri thì lượng từ được đánh dấu trên trang web cũng khiến bạn hoa mắt nên tốt nhất là bạn dùng thẳng website Evri.
Howsimple: quá nhiều thông tin
Bạn có bao giờ ước ao có được 35 cửa sổ trình duyệt đồng thời hiện lên trên màn hình? Dù không muốn thì bạn cũng có thể thử qua với Howsimple (howsimple.com).
Hệ thống thu thập kết quả từ nhiều engine tìm kiếm khác nhau nhưng thay vì chỉ hiển thị danh sách đường link cộng với các thông tin nhỏ tương ứng thì nó lại mở ra từng trang và mở đến 35 trang cùng lúc theo thời gian thực. Site này đang thử nghiệm beta nhưng trừ khi bạn có màn hình cực lớn, kết nối cực nhanh và tinh mắt - Howsimple có quá nhiều thông tin.
Kutano: nhận xét từ mọi nơi
Kutano (kutano.com) là một add-on trình duyệt, cho bạn viết nhận xét từ bất kỳ đâu, thậm chí nếu trang web bạn đến không có diễn đàn cho người dùng.
Các nhà phát triển Kutano đưa ra ý tưởng rằng công ty mà bạn viết nhận xét không thể chỉnh sửa bài nhận xét của bạn bởi vì các nhận xét này nằm trong một cửa sổ nhỏ cạnh bên trang web bạn đang xem. Bạn cũng không bị hạn chế việc nhận xét chỉ những trang web thương mại mà như đại diện Kutano cho biết là có thể chỉ trích cả trên trang Facebook của người yêu cũ mà không sợ bị phản bác.
Vì thế có thể xem Jutano là công cụ diễn tả khả năng tự do ngôn luận, hoặc có thể là bộ đồ nghề vu khống nhau? Có thể là cả 2.
Jadoos: quản lý mạng cộng đồng
Jadoos (jadoos.com) là một ứng dụng trình duyệt nhỏ (widget) thiết kế theo mô hình bộ điều khiển từ xa của TV. Bạn có thể nhấn vào một nút trên widget, nó sẽ tự động mở các tài khoản Facebook hoặc Twitter của bạn. Bạn không cần phải nhớ thông tin đăng nhập các dịch vụ đó nữa. Bạn có thể xem các hoạt động của nhiều tài khoản IM cùng lúc và một ứng dụng đánh giá thu thập ý kiến của người dùng về các sản phẩm, dịch vụ mà bạn đang tìm trên trình duyệt (tương tự, Kutano cũng hiển thị các nhận xét về trang web mà bạn đang xem).
Jadoos là một nền mở. Các nhà phát triển hy vọng sẽ có thêm những nhà lập trình khác sẽ sử dụng nó để tạo thêm ứng dụng mới. Nhưng vì hiện thời đã có quá nhiều nền widget mới nên có thể nó khó hấp dẫn được các nhà phát triển bên thứ 3.
Sobees: tập hợp trên desktop
Sobees (sobees.com) được thiết kế để thu thập và phân loại các thông tin nền web. Nhưng Sobees thực hiện điều này trên một ứng dụng desktop thay vì thông qua add-on trình duyệt.
Ưng dụng này được tổ chức theo module. Bạn có thể thêm một bảng có cập nhật Facebook, một bảng khác cập nhật các tweet của người dùng mà bạn đang theo dõi và một bảng khác chứa thông tin liên quan đến một chủ đề cụ thể nào đó bạn quan tâm. Từng bảng này có thể gồm những thứ như tin tức, hình, tweet liên quan.
Bạn cũng có thể sử dụng ứng dụng Sobees để tải thông tin của mình lên nhiều dịch vụ, như đưa hình lên Flickr và Facebook cùng lúc.
7 Billion People: mua sắm theo nhu cầu
Bạn có thể tự mình dùng thử 7 Billion People (7bpeople.com). Công ty phát triển hy vọng các trang thương mại điện tử sẽ dùng dịch vụ này để giúp việc mua sắm phù hợp với nhu cầu từng người hơn.
Các nhà phát triển cho biết 7 Billion People dựa trên tâm lý về hành vi và ngôn ngữ của người mua để phân tích hành động của họ trên web và biết được bạn thuộc loại người mua sắm nào.
Thử nghiệm dịch vụ này chạy trên trang Amazon.com (mặc dù có ghi chú rằng Amazon không phải là khách hàng của công ty). Một chuyên gia vào Amazon tìm mua máy ảnh và lập tức tìm ngay đến mục thông số kỹ thuật của máy ảnh đó, bỏ qua các mục đề nghị và bài viết đánh giá các sản phẩm phổ biến khác. Khi ông ta quay lại trang web này một lần nữa, trang web đã hiển thị không như lúc đầu mà được cụ thể hóa đúng với quan tâm của ông: thông số kỹ thuật được đưa lên đầu và ngay chính giữa trang, trong khi hầu hết thông tin về bài đánh giá, đề xuất của người mua hàng khác đều nằm sâu bên dưới.
Tác giả bài viết hơi nghi ngờ về trí thông minh nhân tạo quá cao và phức tạp mà 7 Billion People dùng. Nhưng nếu nó có thể thực hiện những phân tích kiểu đó thì dịch vụ này sẽ giúp việc mua bán trực tuyến hiệu quả hơn cho mọi người.
PC World Mỹ 5/2009