Trích âm thanh chất lượng cao từ CD

Nhiều cửa hàng bán nhạc qua mạng, trong đó có iTunes Store của Apple, sử dụng chuẩn nhạc như MP3 và AAC với tỉ lệ lấy mẫu (bit rate) tối đa đạt mức 256kbps, không còn giữ được nguyên vẹn chất lượng âm thanh. Họ muốn chất đầy nhạc vào ổ cứng hay máy nghe nhạc di động của bạn càng nhiều càng tốt, bất kể chất lượng âm thanh như thế nào! Khi nghe nhạc mã hóa theo cách này, bạn có thể không nghe được mọi thứ mà người nghệ sỹ muốn truyền tải.

Bài viết sẽ giúp bạn trích nhạc từ CD và mã hóa chúng sang định dạng FLAC (Free Lossless Audio Codec), cũng là định dạng nén nhưng sao chép chính xác từng bit dữ liệu nhạc (tương tự nén tập tin văn bản bằng thuật toán nén để giảm dung lượng nhưng không mất bất kỳ ký tự nào). Mọi thứ bạn cần là PC với ổ quang, vài phần mềm miễn phí và bộ sưu tập đĩa CD.

Tải Exact Audio Copy về

Trong bước đầu tiên này, bạn cần tải về và cài đặt chương trình miễn phí Exact Audio Copy (exactaudiocopy.de). EAC mạnh, linh động và cho kết quả cực kỳ chính xác.

Khi cài đặt EAC, chương trình cũng sẽ tự động cài bộ codec FLAC miễn phí (trừ khi bạn muốn cài theo cách khác). Trên thị trường, bạn sẽ thấy có vài thiết bị nghe nhạc có hỗ trợ FLAC, như Sonos Digital Music System, dòng Transporter và Squeezebox của Logitech hay Olive Opus No.4. Tìm thiết bị nghe nhạc di động hỗ trợ FLAC hơi khó nhưng hầu như mọi thiết bị nghe nhạc của Cowon America đều hỗ trợ định dạng này. Nếu bạn không thích đổi máy nghe nhạc hiện thời của mình để “tậu” máy có hỗ trợ FLAC thì có thể tái mã hóa hoặc chuyển tập tin FLAC thành định dạng khác, ví dụ MP3.

Chấp nhận cài đặt EAC theo mặc định, bạn chỉ việc nhấn nút Next ở mỗi hộp thoại hiện ra; sau đó cho phép chương trình chạy thử các chức năng của ổ quang trên máy bạn. Bạn không cần quyết định bất kỳ chuyện gì cho đến khi chương trình cài đặt hiện lên hộp chọn bước mã hóa, lúc này bạn chọn FLAC.

Nếu thích sử dụng dịch vụ cơ sở dữ liệu trực tuyến Freedb để tải chi tiết CD (như tên album, tựa bài hát) thì hãy gõ vào địa chỉ e-mail, bạn đừng ngại chương trình gửi thư rác, còn nếu bạn e dè thì hãy nhập một địa chỉ e-mail giả nào đó. Chương trình sử dụng thông tin này để tạo tag ID3 cho các tập tin mà bạn tạo. Ở bước tiếp theo, sử dụng giá trị tên tập tin mặc định (bạn sẽ thay đổi nó về sau), sau đó chọn tùy chọn Expert và nhấn Finish.

Sử dụng tiện ích miễn phí Extract Audio Copy để trích xuất CD với chất lượng âm thanh tốt nhất.

Cài đặt AccurateRip

AccurateRip là plug-in miễn phí của Extract Audio Copy, sẽ so sánh kết quả trích xuất của bạn với kết quả của người khác.

Người nghe nhạc khó tính muốn trích nhạc càng chính xác càng tốt và AccurateRip (accuraterip.com) là một plug-in của hãng thứ 3 cho Exact Aui do Copy có thể đáp ứng điều này. EAC tự động bật AccurateRip. Mỗi lần bạn trích xuất CD nào đó, AccurateRip so sánh kết quả thực hiện với kết quả mà người khác thực hiện trên cùng CD (một biểu tượng CD màu cầu vồng ở góc dưới bên phải của EAC cho biết CD đó có trong cơ sở dữ liệu của AccurateRip hay không; nếu không, bạn có thể nộp kết quả trích CD của mình vào đó).

Khi quá trình trích xuất hoàn tất, EAC sẽ đưa ra một báo cáo: nếu kết quả của bạn đồng nhất với kết quả của người khác thì quá trình trích xuất hoàn tất. Nhưng nếu kết quả của bạn khá khác biệt với kết quả của người khác (chương trình sẽ báo “cannot be verified as accurate”) thì đĩa của bạn có thể bị lỗi. Lau lại mặt đĩa có thể giải quyết được vấn đề này.

Thiết lập tùy chọn trích xuất

Exact Audio Copy có cả “rổ” tùy chọn để bạn trích được âm thanh chất lượng cao. Vài thứ trong các công cụ này sẵn có trong chương trình; số khác là plug-in từ các nhà phát triển bên ngoài và chỉ cần vài công cụ bạn cũng đã có được âm thanh trích từ CD tốt nhất rồi, kể cả CD bị trầy xước nhiều. Bài viết đề cập vài thiết lập mặc định mà bạn nên sửa lại. Để bắt đầu, hãy nhấn vào menu EAC, chọn EAC Options từ danh sách sổ xuống.

Để hướng dẫn Exact Audio Copy tự động tìm khoảng trống giữa 2 track, nhấn “Action” và chọn “Detect Gaps”, hoặc nhấn .font>

Bỏ chọn mục có nhãn: no use of null samples for CRC calculations. Điều này giúp cho kết quả chính xác hơn và đảm bảo các track bạn trích được tương thích với nhiều phần mềm nghe nhạc nhất. Bỏ chọn Lock drive tray during extraction để bạn có thể mở khay đĩa nếu chương trình bị treo trong quá trình trích xuất. Cuối cùng, thay đổi những giá trị ưu tiên thực hiện “Extraction and compression priority” và chất lượng phục hồi lỗi “Error recovery quality” từ mức mặc định lên mức High. Tùy chọn này có thể làm chậm quá trình trích xuất nhưng sẽ cho kết quả tốt hơn. Các thiết lập còn lại bạn để như mặc định.

Nhấn vào tab General, nhấn vào hộp tiếp theo để đến On Unknown CDs và chọn truy cập tự động cơ sở dữ liệu Freedb. Hãy để mọi thứ như mặc định, bỏ qua tab Tools và tab Normalize, và chọn Filename. Đây là nơi bạn sẽ nói cho EAC biết đặt tên tập tin đã được trích xuất và tổ chức tập tin đó trong ổ cứng như thế nào. Gõ vào chuỗi ký tự trong hộp “Naming scheme”: %A\%C\%N -%T

Chọn hộp có nhãn Use various artist naming scheme và gõ chuỗi ký tự sau vào hộp bên dưới nhãn này: Various Artists\%C\%N -%A %T.

Với các chỉ dẫn trên, EAC sẽ tạo cấu trúc thư mục dạng tổ ong, mà mỗi nghệ sỹ có một thư mục phụ riêng rẽ, trong mỗi thư mục phụ này là những thư mục được chia theo tên album (các CD dạng tổng hợp nhiều nghệ sỹ sẽ được lưu trong một thư mục phụ mang tên “Various Artists”). Bạn nhấn vào tab Directories và gõ vào tên thư mục chính, nơi muốn lưu CD được trích xuất (ví dụ ở My Musics). Ví dụ bạn muốn trích xuất CD Về Quê của Trần Mạnh Tuấn vào trong thư mục My Musics của mình thì thư mục bạn có được sẽ ở: C:\My Documents\My Music\Tran Manh Tuan\Ve Que\01 - ve que.FLAC. Bạn hãy bỏ qua mọi tùy chọn trích xuất khác và nhấn OK.

Chú ý khoảng trống

Trong suốt quá trình thiết lập cho Exact Audio Copy, chọn FLAC như là định dạng âm thanh mặc định của chương trình.

Các CD nhạc thương mại thường có những khoảng trống giữa các track nhạc. Hầu hết khoảng trống này là dấu lặng số, vài khoảng trống chứa “chuyển cảnh” (fade) từ track trước, hoặc đoạn giới thiệu cho track tiếp theo, thậm chí là bài hát ngắn nào đó (có thể gọi là track ẩn). Một đầu đọc CD sẽ chơi cả những đoạn trống đó nếu đĩa CD được đọc dạng tuần tự từ trên xuống; nếu nhảy track thì bạn sẽ không nghe được đoạn trống.

Khi bạn trích xuất CD, EAC sẽ tự động nối đoạn trống này vào đuôi track trước đó. Nếu bạn muốn chương trình nối đoạn trống này vào track tiếp theo hoặc bỏ hẳn (có thể mất thông tin quan trọng nào đó) thì nhấn F4 để EAC nhận diện khoảng trống trên CD. Nhấn vào menu Action và sau đó chọn tùy chọn mà bạn muốn.

Chỉ trích xuất vài track

Phần lớn quá trình sử dụng tiện ích Exact Audio Copy để trích xuất nhạc đều liên quan đến giai đoạn thiết lập. Còn quá trình trích xuất thì rất đơn giản: bỏ đĩa cần trích xuất vào khay, nhấn vào menu Action và chọn Test and Copy Selected Tracks (sử dụng tùy chọn Comressed từ menu phụ). EAC sẽ tuần tự thử, trích xuất và nén mỗi track trên CD sang thành tập tin FLAC. Sau đó, sau mỗi bước nén, chương trình sẽ xóa tập tin .WAV tạm.

Ở cuối quá trình trích xuất, EAC sẽ tạo một bản báo cáo “Status and Error Messages”. Thông tin quan trọng nhất trong báo cáo này là liệu mỗi track nhạc có được trích xuất chính xác hay không, dựa trên những gì so sánh được từ cơ sở dữ liệu AccurateRip. Có thể bạn muốn lưu lại bản báo cáo này trong cùng thư mục với thư mục chứa nhạc trích xuất để tham khảo về sau. Lặp lại bước này cho toàn bộ thư viện nhạc (hoặc tùy nhu cầu).

Lê Duy
PC WorldVN